Çiğdem

FİREMAN ; · 31 Ara 2012

(Krokus / Colchique / Crocus / Lahlah / Mahmurçiçegi / Colchicum) Toprak altinda

üzeri ince veya zarimsi birkaç pul ile örtülü

bir yumru tasiyan çok senelik bir bitki

Yapraklari çimen yapragina benzer

Çiçekler genellikle 1-3 tâne veya türüne göre daha fazla olup

mor

beyaz-pembe sarimtrak renklerdedir

Çiçek taç yapraklari tüpsü olup

uç kisminda huni seklinde genislemis ve 6 parçalidir

Meyveleri çok tohumludur

Avrupa ve Akdeniz bölgesine yayilmis

40 civârinda türü vardir

Bunun da 20 kadari Türkiye’de bulunur

Genel olarak zehirli alkaloitler tasiyan bitkilerdir

Çigdem türlerinin bir kismi ilkbaharda

diger bir kismi ise sonbaharda çiçek açmaktadir

Çok güzel olan çiçeklerinden dolayi da bir süs bitkisidirler

Daha çok kullanilani ve tibbî olarak bilineni sonbahar veya güz çigdemi (Colchicum autumnale)dir

Bu da agustos-ekim aylari arasinda çiçek açan yumrulu bir bitkidir

Yapraklari ilkbaharda meydana gelir

Çiçekleri ise sonbaharda olup

pembemsi-mor veya beyazdir

Türkiye’de yetistigi yerler: Farkli türlerde Türkiye’nin hemen hemen her tarafinda

Kullanildigi yerler: Bitkinin kullanilan kismi tohumlari ve yumrusudur

Tohumlarinda sâbit yag

sakkaroz ve kolsisin isimli bir alkaloit bulunur

Yumrularinda da kolsisin

inulin

yag

nisasta

sakkaroz bulunmaktadir

Idrar söktürür

Kabizligi giderir

Kesinlikle tavsiye edilen miktardan fazla kullanilmamalidir

Çigdem tohumu ve yumrusundan hazirlanan preparatlar uzun zamandan beri damla hastaligina karsi kullanilmaktadir

Kolsisin bir ara kansere karsi kullanilmissa da

hayvansal hücreler için çok zehirli oldugundan hâlen terk edilmistir

Kolsisinin hücre bölünmesini durdurmasi etkisinden faydalanilarak

poliploit mutasyonlar elde etmek için zirâatte kullanilmaktadir

Poliploit organizmalar genellikle normalden daha fazla olan büyüklükleri ile göze çarparlar

Bu metod sâyesinde ekonomik deger tasiyan bu bitkilerin yaprak veya meyve ürünlerini arttirmak mümkün olmaktadir