Psikoloji Tarihi

FİREMAN ; · 15 Ara 2012

Klasik Psikolojide Çağrışım Düşüncesinin Evrimi

Rosenthal ve Yudin (1980

s.84)

çağrışım kavramını “psyche’nin unsurları arasındaki bağlantı” olarak tanımlamaktadırlar. Onlara göre “bu unsurlardan birinin ortaya çıkması

belirli şartlar altında

ona bağlı öteki unsurların ortaya çıkmasına yol açar.”

Çağrışım düşüncesi

modern psikolojinin

öğrenme ve hafıza gibi alanlarının temel kavramlarından biridir. Bu yönüyle çağrışım düşüncesi

düşünce tarihi boyunca gelişimi

psikolojinin gerek felsefe içinde

gerekse ondan bağımsız bir bilim dalı olarak gelişmesi açısından yadsınamaz bir önem taşımaktadır. Bu çalışma

çağrışım düşüncesinin modern psikoloji öncesindeki evrimini ele almaktadır.

Çağrışım düşüncesinin evrimine geçmeden önce

başlıkta kullanılan “klasik psikoloji” ifadesinin açıklanması yararlı olacaktır. Her ne kadar psikolojinin kuruluşu Leipzig laboratuvarının kuruluş yılı olan 1879 olarak kabul edilse de

şüphesiz bu dönüm noktası

psikolojinin

Homeros ve Orfeus söylencelerinden bu yana süregelen macerasının niteliksel bir dönüşüme uğradığı tarihtir. Bu tarih

modern psikolojinin kuruluşunu yansıtır. Bununla birlikte “klasik psikoloji” terimiyle kastedilen

Sullivan’ın (1977

s.160) da belirttiği gibi “ açık bir felsefi gelenek içinde gelişmiş olan psikolojidir.” Sullivan’a göre

“bu klasik psikoloji deneysel olmayan

fizyolojik olmayan

içebakışçı verilere ya da anekdotal tipte nedensel gözlemlere dayalı ve bir felsefi sistemin tutarlı bir parçası olarak kurulmuş olan psikolojiydi.”

1879 sonrası modern psikoloji ise

klasik olanından çok daha sistematik

deneysel ve fizyolojik bir çizgide ilerledi. Bu tarihle birlikte psikoloji

felsefe içindeki gelişiminin son evresine ulaşarak

kozasının içinden

sık kullanılan tabirle “bağımsız bir bilim dalı” olarak çıktı.

Bu farklılıklardan dolayı

psikoloji tarihini

klasik psikoloji ve modern psikoloji tarihi olarak ayırmak bu çalışmanın yazarınca uygun görülmüştür.

Bu çalışma

çağrışım düşüncesinin yalnız klasik psikoloji içindeki evrimini kapsamaktadır.

Psikoloji Tarihi

FİREMAN ;